Ακουστά -αν όχι πασίγνωστα- είναι στους περισσότερους ανθρώπους τα ονόματα των J.R.R. Tolkien και H.P. Lovecraft.
Πρόκειται για δύο συγγραφείς, οι οποίοι -ο καθένας με τον δικό του τρόπο- άλλαξαν μια και καλή τον κόσμο της λογοτεχνίας. Ο λόγος που συνυπάρχουν στις επόμενες παραγράφους δεν είναι άλλος παρά η παρατήρηση και η εξέταση του πώς οι δύο αυτοί κοσμοπλάστες αποτελούν τους δύο πιο σημαντικούς συγγραφής μη-ρεαλιστικών λογοτεχνικών ειδών.
Ας ξεκινήσουμε με κάποια εισαγωγικά στοιχεία για όσους είναι νέοι σε αυτά τα παρακλάδια της λογοτεχνίας.
Ο J.R.R. Tolkien ήταν Βρετανός συγγραφέας, φιλόλογος και καθηγητής πανεπιστημίου, γνωστός για τις ιστορίες φαντασίας του, ιδίως για το «Χόμπιτ» και την τριλογία «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών». Ήταν μελετητής των γλωσσών και της μυθολογίας και άντλησε έμπνευση από τη σκανδιναβική και την κέλτικη μυθολογία, καθώς και από τη χριστιανική θεολογία, για να δημιουργήσει τη Μέση Γη, έναν πλούσια λεπτομερή φανταστικό κόσμο που κατοικείται από χόμπιτ, ξωτικά, νάνους και άλλα πλάσματα. Τα έργα του Τόλκιν είχαν βαθιά επίδραση στο είδος της φαντασίας και έχουν μεταφερθεί σε πολυάριθμες ταινίες, βιντεοπαιχνίδια και άλλες μορφές μέσων ενημέρωσης.
Ο H.P. Lovecraft ήταν Αμερικανός συγγραφέας τρόμου, φαντασίας και επιστημονικής φαντασίας στις αρχές του 20ού αιώνα. Είναι γνωστός για τις κοσμικές ιστορίες τρόμου του που συχνά εξερευνούσαν το άγνωστο, το υπερφυσικό και την ασημαντότητα της ανθρωπότητας. Τα έργα του χαρακτηρίζονται από τα σκοτεινά, ατμοσφαιρικά σκηνικά, τις αρχαίες θεότητες και τα θέματα του τρόμου που ανατινάζει τη λογική και του υπαρξιακού τρόμου. Οι ιστορίες του Λάβκραφτ άσκησαν σημαντική επιρροή στο είδος του τρόμου και ενέπνευσαν πολλούς άλλους συγγραφείς, κινηματογραφιστές και καλλιτέχνες. Οι πιο διάσημες δημιουργίες του περιλαμβάνουν το Μύθο του Κθούλου, ένα κοινό σύμπαν διασυνδεδεμένων ιστοριών και χαρακτήρων που έχει γίνει βασικό στοιχείο της μυθοπλασίας τρόμου.
Υπήρχε, όμως, τίποτα κοινό ανάμεσα σε αυτούς τους δύο ή η επιτυχία τους αποτελεί δύο εντελώς διαφορετικά γεγονότα;
Ο J.R.R. Tolkien και ο H.P. Lovecraft μοιράστηκαν κάποιες κοινές πρακτικές στη συγγραφή τους. Πρώτη είναι η προσωπική τους μυθολογία και δημιουργία. Και οι δύο συγγραφείς δημιούργησαν τεράστιους, λεπτομερείς κόσμους με τις δικές τους γλώσσες, πολιτισμούς και ιστορίες. Η Μέση Γη του Τόλκιν και ο Μύθος Κθούλου του Λάβκραφτ αποτελούν παραδείγματα αυτού. Αυτό επιτεύχθηκε μέσω μιας άλλης κοινής πρακτικής, τη χρήση της μυθολογίας και της λαογραφίας του πραγματικού κόσμου και -σαφώς- τα μυθολογικά αρχέτυπα.
Επιπλέον, τόσο ο Τόλκιν όσο και ο Λάβκραφτ ήταν μάστορες στη δημιουργία καθηλωτικών ατμοσφαιρών και σκηνικών που μετέφεραν τους αναγνώστες τους σε νέους και φανταστικούς κόσμους. Βασικό εργαλείο των δύο είναι η συχνή χρήση συμβολισμού στα έργα τους και η εξερεύνηση σύνθετων θεμάτων, όπως η ηθική, η θνητότητα και η ανθρώπινη κατάσταση.
Ένα τελευταίο κοινό στοιχείο αποτελεί η προσοχή στη γλωσσική λεπτομέρεια. Και οι δύο συγγραφείς ήταν σχολαστικοί όσον αφορά τη γλώσσα και επινόησαν γλώσσες για τους φανταστικούς τους κόσμους, με τον Τόλκιν να δημιουργεί ολόκληρες γλώσσες όπως η γλώσσα των Ξωτικών και τη Μαύρη Ομιλία και τον Λάβκραφτ να χρησιμοποιεί λατινικά και άλλες γλώσσες για να δημιουργήσει έναν αέρα αρχαιότητας.
Ακόμη και στην πραγματική τους ζωή οι δύο συγγραφείς μοιράζονταν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά, τα οποία θα μπορούσαν να συμβάλουν στην κοινή επιτυχία τους. Ήταν εσωστρεφείς και απομονωμένοι, αγαπούσαν τη μυθολογία και τη λαογραφία, είχαν χριστιανική ανατροφή και ήταν μανιώδεις αναγνώστες. Βρήκαν επίσης παρηγοριά στη φαντασία και τα δημιουργικά τους έργα. Ωστόσο, παρά αυτά τα κοινά σημεία, οι ζωές τους ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους. Ο Λάβκραφτ απεβίωσε στα 46 του χρόνια λόγω επιπλοκών στην υγεία του, ενώ ο Τόλκιν έζησε μέχρι την ηλικία των 81 ετών.
Παρά τις κοινές τους πρακτικές και τις βαρυσήμαντες προσφορές τους στην λογοτεχνία, ο H.P. Lovecraft και ο J.R.R. Tolkien, είχαν και σημαντικές διαφορές στις ζωές, τα έργα και τις φιλοσοφίες τους. Ο Λάβκραφτ ήταν συγγραφέας που επικεντρώθηκε στον κοσμικό τρόμο και το άγνωστο, με σκοτεινό και απαισιόδοξο τόνο, ενώ ο Τόλκιν ήταν συγγραφέας φαντασίας που δημιούργησε τη Μέση Γη και τις μυθολογίες της με πιο αισιόδοξο και ελπιδοφόρο τόνο. Η κοσμοθεωρία του Λάβκραφτ ήταν μηδενιστική, καθώς πίστευε ότι η ανθρωπότητα ήταν ασήμαντη και ευάλωτη σε υπερφυσικές δυνάμεις, ενώ ο Τόλκιν έβλεπε τον κόσμο ως έναν τόπο ομορφιάς και θαυμάτων. Οι προσωπικές ζωές των συγγραφέων διέφεραν επίσης, με τον Λάβκραφτ να είναι απομονωμένος και να παλεύει με προβλήματα ψυχικής υγείας και φτώχειας, ενώ ο Τόλκιν ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης με σταθερή και άνετη ζωή. Οι συγγραφικοί τρόποι, οι επιρροές, η μόρφωση και τα θέματα των συγγραφέων διέφεραν επίσης.
Αυτές οι διαφορές αντικατοπτρίζουν τις μοναδικές προσωπικότητες και εμπειρίες του κάθε συγγραφέα, διαμορφώνοντας τις ξεχωριστές συνεισφορές τους στα αντίστοιχα είδη.
