«Η αγάπη, η αρχή και το τέλος, η αλήθεια, το ψέμα, η ζωή, ο θάνατος, η απλότης, η αθωότης, η αγνότης, η ποιότης, η ουσία… η τέχνη είναι ουσιαστικό»
Η διδασκαλία των ουσιαστικών «Δεσποινίς Μαργαρίτα»
Στη σφαίρα της τέχνης, όπου η δημιουργικότητα δεν γνωρίζει όρια, η Έλλη Λαμπέτη γεννημένη στις 13 Απριλίου 1926 στα Βίλια Αττικής φωτίζει τη διαδρομή της με το ξεχωριστό στυλ και την προσέγγισή της. Με ένα μείγμα παραδοσιακών τεχνικών και αξιοθαύμαστων ερμηνειών, η Λαμπέτη αιχμαλωτίζει το κοινό, αφήνοντας ένα ανεξίτηλο σημάδι στον καλλιτεχνικό χώρο.
Από το ξεκίνημά της μέχρι την τεράστια επιτυχία της, η Λαμπέτη ως ηθοποιός ξεπερνά τα όρια της έκφρασης. Συνδέθηκε στενά με τον ηθοποιό Δημήτρη Χορν το 1953 και μαζί έγραψαν ιστορία στο ελληνικό θέατρο και κινηματογράφο, αποτελώντας ένα αγαπημένο ζευγάρι. Το 1969, ο καρκίνος εμφανίζεται στη ζωή της, ενώ το 1980 υποβάλλεται σε χημειοθεραπείες, με αποτέλεσμα να χάσει σταδιακά τη φωνή της. Την τελευταία της πνοή άφησε στις 3 Σεπτεμβρίου 1983 στο νοσοκομείο Mount Sinai Hospital των ΗΠΑ, ενώ στις 6 Σεπτεμβρίου κηδεύτηκε στην Αθήνα με δημόσια δαπάνη.
Το ταλέντο της πραγματικά άνθισε όταν ξεπέρασε τα όρια της παραδοσιακής τέχνης, αγκαλιάζοντας τον πειραματισμό και την καινοτομία. Αντλώντας έμπνευση από διάφορες πηγές, ξεκίνησε μια προσπάθεια να επαναπροσδιορίσει τα όρια της καλλιτεχνικής έκφρασης. Η ξεχωριστή ερμηνεία της έγινε απόδειξη της τόλμης της, καθώς διέσχιζε άφοβα αχαρτογράφητες περιοχές, θολώνοντας τα όρια μεταξύ ρεαλισμού και αφαίρεσης, χάους και αρμονίας. Ένα από τα πιο καθοριστικά χαρακτηριστικά της ήταν η ικανότητά της να εμφυσά συναίσθημα στους ρόλους της. Με τις σαγηνευτικές ερμηνείες της και την παρουσία της γρήγορα κέρδισε την αναγνώριση και τον θαυμασμό τόσο από το κοινό όσο και από τους κριτικούς.
Μεγαλωμένη σε μια οικογένεια που ενθάρρυνε τη δημιουργικότητα και την αυτοέκφραση, έλκεται από τη μαγεία της αφήγησης μέσω της παράστασης. Από τα σχολικά έργα μέχρι τις παραστάσεις στο θέατρο, η Λαμπέτη βελτίωσε την τέχνη της μέσα από την ανάπτυξη των χαρακτήρων και τις αποχρώσεις της δραματικής έκφρασης. Με κάθε ρόλο που αναλάμβανε, αναδείκνυε το αξιοσημείωτο εύρος και το βάθος της ως ηθοποιός, ενσαρκώνοντας αβίαστα χαρακτήρες με αυθεντικότητα και πεποίθηση. Είτε υποδύεται μια ευάλωτη ηρωίδα είτε μια δυναμική γυναίκα, έδωσε ζωή σε κάθε ρόλο που καταπιάστηκε, διαπερνώντας τα συναισθήματά της στο κοινό.
Ένα από τα πιο καθοριστικά προσόντα της ήταν η ικανότητά της να εμποτίζει τις ερμηνείες της με συναισθηματικό βάθος και ευαλωτότητα. Προσέγγιζε κάθε ρόλο με σχολαστική προσοχή στη λεπτομέρεια, εμβαθύνοντας στον ψυχισμό των χαρακτήρων της για να αποκαλύψει τα κίνητρα και τις εσωτερικές τους συγκρούσεις. Αυτή η δέσμευση για την αυθεντικότητα της επιτρέπει να προσφέρει παραστάσεις που αντηχούν σε βαθύ επίπεδο, παρασύροντας τους θεατές σε νέες εμπειρίες. Οι κριτικοί την επαίνεσαν για τις ερμηνείες της και την επιβλητική παρουσία της στην οθόνη, χαρακτηρίζοντας την ως ταλέντο.
Εκτός από τα επιτεύγματά της στο θέατρο και τον κινηματογράφο, η Λαμπέτη είναι, επίσης, γνωστή για τις φιλανθρωπικές της προσπάθειες και τη δέσμευσή της σε κοινωνικούς σκοπούς. Χρησιμοποίησε τη φήμη της για να ευαισθητοποιήσει για ζητήματα που την ενδιέφεραν, δίνοντας τη φωνή της σε εκστρατείες προώθησης της ισότητας των φύλων, της ψυχικής υγείας και της διατήρησης του περιβάλλοντος. Η αφοσίωσή της έχει θετικό αντίκτυπο στον κόσμο και αυτό λειτουργεί ως απόδειξη του χαρακτήρα και της ακεραιότητάς της τόσο ως καλλιτέχνης όσο και ως άνθρωπος. Με το απαράμιλλο ταλέντο της, την ακλόνητη αφοσίωση και το απεριόριστο πάθος της για την τέχνη της, άφησε ανεξίτηλο το σημάδι της για τα επόμενα χρόνια. Για τη Λαμπέτη, η τέχνη αποτελεί ένα κάλεσμα, ένα ιερό καθήκον αφύπνισης της λανθάνουσας δημιουργικότητας που βρίσκεται μέσα σε όλους.
Σε έναν κόσμο που μαστίζεται από αβεβαιότητα, το παράδειγμά της αποτελεί έναν φάρο ελπίδας, φωτίζοντας τις πιο σκοτεινές γωνιές της συλλογικής μας συνείδησης. Το όνομά της αναμφίβολα χαράσσεται δίπλα στα μεγάλα ονόματα, ως απόδειξη της δέσμευσής της στην αδιάκοπη αναζήτηση της καλλιτεχνικής αλήθειας.
Τιμητικές διακρίσεις
- 1951 της απενεμήθη το βραβείο «Κοτοπούλη» για την ερμηνεία της στα έργα «Η κληρονόμος» και «Πεγκ, καρδούλα μου»
- 1961 «Αριστείον Κινηματογραφικής Αξίας» για τις ταινίες στις οποίες έπαιξε την περίοδο 1955-61.
- 1980 Βραβείο «Φεστιβάλ Ιθάκης» για την πολυετή καλλιτεχνική της προσφορά.
- 1983 ο κινηματογράφος «Γρανάδα» μετονομάστηκε σε Θέατρο «Λαμπέτη».
- 2002 η «Ελληνική Εταιρεία Μαστολογίας» έδωσε το όνομα της ηθοποιού στο κέντρο ψυχοκοινωνικής υποστήριξης γυναικών με καρκίνο του μαστού.
- Για την ερμηνεία της στο «Τελευταίο ψέμα» ήταν υποψήφια για βραβείο BAFTA (British Academy of Film and Television Arts) A’ γυναικείου ρόλου.
- Το όνομά της δόθηκε σε Θέατρο της Αθήνας, «Θέατρο Λαμπέτη».
Ευγενία (Ζένια) Σοφία
