ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Πτώση, Η (Π.)
Κόκκαλο, Το (Κ.)
(Πάνω στην σκηνή υπάρχει στα αριστερά, ένα δέντρο κι ένα σκοινί, στο κέντρο ένα τραπέζι και δυο σκαμπό μπαρ και στα δεξιά ένα μικρόφωνο και φτερά αγγέλου ζωγραφισμένα στον τοίχο. Μπαίνουν η Π. και από πίσω το Κ., συζητώντας.)
Π: …γιατί, το να ορίζεις τη διάθεσή σου αποτελεί προνόμιο των μεγάλων ζώων.
Κ: Όμως, αν συναντήσεις τον Λακάν θα πρέπει να του πεις ότι δεν θεραπεύτηκα. Γιατί δεν είμαι άρρωστος.
Π: Όταν έχεις μελετήσει επισταμένως τον άνθρωπο, επαγγελματικά ή από ενδιαφέρον, νοιώθεις πού και πού νοσταλγία για τους πιθήκους. Δεν έχουν υστεροβουλίες αυτοί.
Κ: Εσύ, όμως, ακολουθείς την Πανούκλα και θα πρέπει να θυμάσαι πως όλοι αυτοί που διαχειρίζονται την πανούκλα, είναι η πανούκλα.
Π: Ο οικοδεσπότης μας, για να λέμε την αλήθεια, έχει μερικές, παρόλο που τις κρατάει μυστικές. Υστεροβουλίες εννοώ. Με το να μην καταλαβαίνει όσα λέγονται μπροστά του, έγινε δύσπιστος. Σ’ αυτό οφείλεται η καχύποπτη σοβαρότητά του, θαρρείς και το λιγότερο που υποπτεύεται είναι πως κάτι δεν πάει καλά με τους ανθρώπους. […] Στο σημείο αυτό, η κοινωνία – οφείλουμε να το παραδεχτούμε – διαστρέβλωσε ολίγον τι την άδολη απλότητα του χαρακτήρα του.
Κ: Ναι, αλλά δεν θέλουν εμένα. Θέλουν την ιδέα που έχουν για εμένα.
Π: Εξάλλου, αρσενικά και θηλυκά, είναι όλοι τους ιδιαιτέρως αστικά πλάσματα που κατέληξαν εδώ, ως συνήθως, από μυθομανία ή από βλακεία. Από υπερβολική φαντασία ή από έλλειψη φαντασίας, τελικά.
Κ: Γιατί όμως; Δεν μπορώ να καταλάβω πώς οι άνθρωποι δεν διαμαρτύρονται, ενώ υποφέρουν.
Π: Πού και πού οι άνθρωποι αυτοί, οι κύριοι δηλαδή, χρησιμοποιούν τα μαχαίρια ή τα πιστόλια, μα μη νομίζετε πως τους αρέσει. Ο ρόλος το απαιτεί, αυτό είν’ όλο, και πεθαίνουν από φόβο όταν ρίχνουν τις τελευταίες σφαίρες τους. Πέραν τούτου, τους θεωρώ πιο ηθικούς από τους άλλους, εκείνους που σκοτώνουν αθόρυβα, αργά και υπομονετικά.
Κ: Τότε λοιπόν γιατί το έργο δεν πήγε καλά σ’ αυτά τα αστικά πλάσματα; Όλα τα έχει. Αιμομιξία έχει, πατροκτονία έχει. Αίμα έχει, απελπισία έχει. Γιατί δεν πήγε καλά;
Π: Δεν προσέξατε ότι η κοινωνία μας έχει οργανωθεί για τέτοιου είδους εκκαθαρίσεις; Θα’ χετε ακούσει, σίγουρα, για κείνα τα μικροσκοπικά ψάρια στα ποτάμια της Βραζιλίας, που επιτίθενται κατά χιλιάδες στον απρόσεχτο κολυμβητή και τον καθαρίζουν στο άψε σβήσε με μικρές γρήγορες μπουκιές, αφήνοντας μόνο έναν πεντακάθαρο σκελετό. Ε, λοιπόν, τέτοια είναι η οργάνωσή τους. «Θέλετε μια καθαρή ζωή; Όπως όλος ο κόσμος;». Λέτε, ναι, φυσικά. Πώς να πείτε όχι; «Σύμφωνοι. Θα σας καθαρίσουμε. Ορίστε ένα επάγγελμα, μια οικογένεια, οργανωμένες ψυχαγωγίες». Και τα μικρά δόντια επιτίθενται στο ψαχνό, μέχρι βαθιά, στο κόκαλο. Μα είμαι άδικος. Δεν θα’ πρεπε να λέω η οργάνωσή τους. Στο κάτω κάτω, είναι η δική μας οργάνωση. Το θέμα είναι ποιος θα καθαρίσει τον άλλο.
Κ: Αυτό είναι το θέμα. Γι’ αυτό, αυλαία πάνω. Λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια, λόγια. Αυλαία κάτω. Μα πώς τα μαθαίνετε τόσα λόγια;
ΤΕΛΟΣ
Ό, τι λέει η Π., προέρχεται από την “Πτώση” του Αλμπέρ Καμύ, από τις Εκδόσεις Καστανιώτη, σε μετάφραση Νίκης Καρακίτσου-Ντούζε και Μαρίας Κασαμπάλογλου-Ρομπλέν, με κάποιες ελαφριές παραλλαγές για τις ανάγκες του κειμένου.
Ό, τι λέει το Κ., προέρχεται από την θεατρική παράσταση “Κόκκαλο” σε σκηνοθεσία της Ιόλης Ανδρεάδη και κείμενο της Ιόλης Ανδρεάδη και του Άρη Ασπρούλη, με κάποιες ελαφριές παραλλαγές για τις ανάγκες του κειμένου.