O Γούντι Άλλεν (Woody Allen) γεννημένος 1 Δεκεμβρίου 1935 ως Allen Stewart Königsberg, είναι Αμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος, κωμικός, συγγραφέας και μουσικός. Χαρακτηρίζεται από ένα ξεχωριστό στυλ που συνδυάζει διανοητικό χιούμορ, νευρωτικούς χαρακτήρες και μια βαθιά εξερεύνηση της ανθρώπινης ύπαρξης. Γράφει και σκηνοθετεί τις ταινίες του, ενώ έχει ενσαρκώσει και ο ίδιος διάφορους ρόλους σε πολλές από αυτές καλούμενος «διοπτροφόρος ηθοποιός». Εμπνέεται από τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία, τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο και κυρίως από τη Νέα Υόρκη, την αγαπημένη του πόλη. Η κινηματογραφική του περσόνα ενσαρκώνει έναν Εβραίο διανοούμενο της Νέας Υόρκης μέσα από μια αυτοσαρκαστική αίσθηση του χιούμορ, ενώ συχνά παρουσιάζεται νευρωτικός και εγωκεντρικός, κοσμοπολίτης και ανασφαλής.
Το σημείο καμπής στην καριέρα του ήρθε με την κυκλοφορία της ταινίας «Annie Hall» (Νευρικός Εραστής), το 1977. Η ταινία, μια ημι-αυτοβιογραφική ρομαντική κομεντί, όχι μόνο κέρδισε τέσσερα βραβεία Όσκαρ, μεταξύ των οποίων Καλύτερης Ταινίας και Σκηνοθεσίας, αλλά επίσης εδραίωσε την ταυτότητα του Άλλεν ως κινηματογραφικού συγγραφέα. Η ταινία ήταν μια απόκλιση από τις παραδοσιακές ρομαντικές κωμωδίες, με μη γραμμική αφήγηση και με μια ειλικρινή εξερεύνηση της αγάπης και των σχέσεων. Παράλληλα, η συνεργασία του με την ηθοποιό Ντάιαν Κίτον, η οποία έπαιξε τον ομώνυμο ρόλο στο «Annie Hall», έγινε εμβληματική. Η χημεία τους στην οθόνη και η ικανότητα του Άλλεν να εμποτίζει με χιούμορ συγκλονιστικές στιγμές έθεσαν ένα νέο πρότυπο για το είδος της ρομαντικής κωμωδίας. Η επιρροή της ταινίας είναι ακόμα αισθητή στον σύγχρονο κινηματογράφο, με τους σκηνοθέτες να την αναφέρουν ως έμπνευση για την καινοτόμο αφηγηματική της δομή.
Ο Άλλεν μέσα από μια εκτενή φιλμογραφία που περιλαμβάνει κλασικά έργα, όπως το «Μανχάταν» και το «Μεσάνυχτα στο Παρίσι», προβάλλει υπαρξιακά θέματα, περίπλοκους χαρακτήρες και μια διαφοροποιημένη αφήγηση, αφήνοντας ανεξίτηλο το σημάδι του στον κόσμο του κινηματογράφου. Είτε θεωρείται κωμική ιδιοφυΐα, αμφιλεγόμενη φιγούρα ή πρωτοπόρος, δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει τη διαρκή επιρροή του στην τέχνη του κινηματογράφου.
Ορισμένες από τις βραβεύσεις του:
Όσκαρ Σκηνοθεσίας (1977)
Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου (1977)
Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας (1977)
Βραβείο της Ένωσης Αμερικανών Σκηνοθετών (1977)
Βραβεία Writers Guild of America (1985), (1987), (1990)
Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου (1986)
Βραβείο Χρυσής Σφαίρας καλύτερου σεναρίου (1986)
Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης μουσικής ή κωμικής ταινίας (1987)
Bραβείο Ντονόστια (2004)
Βραβείο Πρίγκιπα της Αστουρίας για τις τέχνες (2002)
Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου (2011)
Βραβείο Χρυσής Σφαίρας καλύτερου σεναρίου (2012)
Ενδεικτικές κριτικές για τις ταινίες του:
«Μεσάνυχτα στο Παρίσι»
«Ρομαντικός, τρυφερός και ευαίσθητος από τη μια μεριά αλλά την ίδια ώρα ρεαλιστής και προσγειωμένος, ο Άλλεν στο «Μεσάνυχτα στο Παρίσι» κάνει ένα νοσταλγικό πέρασμα στην εποχή των ειδώλων του… Ταυτόχρονα το φιλμ, στο οποίο εμφανίζονται επίσης η Μαριόν Κοτιγιάρ, η Κάθι Μπέιτς και η Κάρλα Μπρούνι, είναι επίσης ένα πανέμορφο γράμμα αγάπης του Άλλεν προς το Παρίσι, προς τους Γάλλους γενικότερα, οι οποίοι δεν έπαψαν ποτέ να λατρεύουν το χιούμορ των μοναδικών ταινιών του…» – To Βήμα.
«Μια συναρπαστική σύγκρουση αισθημάτων» – Rolling Stone.
«Μια θαυμάσια ταινία με γνήσιες εκφάνσεις ρομαντισμού» – New York Times.
«Σωστός χρόνος, σωστό μέρος και μια από τις καλύτερες ταινίες των τελευταίων ετών» – Associated Press.
«Μανχάταν»
«Το Μανχάταν είναι μια εκπληκτική εμπειρία βγαλμένη απ’ τη ζωή και χωρίς ψεγάδια» – Damian Cannon.
«Παρουσιάζει εμάς τους ανθρώπους να αναλωνόμαστε τόσο για να κάνουμε εντύπωση στους άλλους, που ξεχνάμε πως να είμαστε ο εαυτός μας» – Dan Jardin.
«Είναι μια αισιόδοξη τραγωδία των μαύρων καιρών μας» – Βασίλης Ραφηλίδης «Το Βήμα».
«Η καλύτερη και σοβαρότερη μέχρι τώρα ταινία του Woody Allen και ένας ρόλος για Όσκαρ από την Κέιτ Μπλάνσετ, η οποία δεν υποδύεται απλά, αλλά βιώνει τον ρόλο της γυναίκας, που έχει μάθει να ζει στη Νέα Υόρκη με τα λεφτά των άλλων χάρη στον άντρα της (ο καλύτερος Άλεκ Μπάλντουιν που έχω δει τα τελευταία χρόνια)» – Άγγελος Πολύδωρος.
«Πραγματικά πρόκειται για ένα κινηματογραφικό στολίδι που ξεπερνά κάθε προηγούμενη δημιουργία του Woody Allen προσφέροντας το καλύτερο από ότι προσδοκά ο κάθε λάτρης του χαρισματικού αυτού δημιουργού» – Κωνσταντίνος Κομματάς.
«Η Θλιμμένη Τζάσμιν είναι μια πολύ ευχάριστη κινηματογραφική έκπληξη με πολύ δυσάρεστο θέμα και κεντρική ηρωίδα μια γυναίκα σε απόγνωση, μια πρώην κυρία των σαλονιών της Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ» – Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος.
Ευγενία (Ζένια) Σοφία
